واتر استاپ وسیله ای است از جنس پی وی سی یا بنتونیت و به شکل نوار که جهت جلوگیری از نفوذ سیالات گوناگون که عمدتا آب است در سازه های بتن مسلح مورد استفاده قرار می گیرد.
وظیفه ی عمده ی واتر استاپ این است که مسیر نفوذ آب را ببندد یا به عبارت دیگر مسیر رسیدن آب به اجزای بحرانی سازه را منحرف و طولانی تر کند تا آب در مسیر طولانی متوقف گردد.
واتراستاپ ها از جنس های مختلفی تولید می گردند و در موارد مختلفی بسته به نوع کاربرد نوع و جنس واتر استاپ فرق می کند. واتر استاپ در عرض های 15 سانت ، 20 سانتی ، 25 سانتی و 30 سانتی متر تولید می گردد.
واتر استاپ ها به دو دسته از نظر جنس تقسیم می شوند.
واتر استاپ های پی وی سی PVC
آب بند های پی وی سی یکی از پر مصرف ترین اجزای سازه های بتن آرمه می باشد. این وسیله از ماده ای به نام پلی وینیل کلراید (Polyvinyl chloride) و افزودنی های شیمیایی دیگر به شکل نواری در دو نوع واتر استاپ تخت و واتر استاپ حفره دار در طول و عرض های مختلف تولید می گردد. واتر استاپ تخت عمدتا در اجرای آب بندی سازه های بتنی ، کانال ، لوله بتنی ، آبندی کناره های استخر و حوضچه های مصنوعی مورد استفاده قرار می گیرد.
واتر استاپ حفره دار در مواردی استفاده می گردد که سازه دارای انقباض و انبساط حرارتی زیادی است و حفره وسط واتر استاپ به شکل دایره این کش آمدن حین گرما و جمع شدگی حین سرما را به راحتی پوشش می دهد.
واتراستاپ های هیدروفیلی
آب بند های هیدروفیلی یا بنتونیتی یا منبسط شونده نوعی از واتراستاپ ها هستند که به سادگی و سریعا اجرا می گردد و ایجاد گاز و سم نمی کند به همین سبب برای استفاده در آب مناسب هستند . این نوع واتر استاپ بدون از دست دادن حالت اولیه و شکل اصلی خود می تواند فشار زیاد آب را تحمل کند.
از مزیت های دیگر آب بند های منبسط شونده یا بنتونیتی می توان به اجرای بدون ابزارهای خاص و بدون نیاز به گرم کردن جوش دادن و قابلیت تورم 150 درصدی اشاره کرد.
یکی از موارد مهم در بحث واتر استاپ نحوه نگهداری آن است . واتراستاپ باید در محیطی انبار شود که در معرض نور مستقیم خورشید نباشد و حتما و لزوما باید از پوشش مناسب مانند نایلون های ضخیم یا کاور پلاستیکی برای نگهداری از آنها استفاده نمود تا در اثر گذر زمان کمترین میزان افت روان کننده را داشته باشد. همچنین باید برای انبار طولانی مدت واتراستاپ بر روی پالت گذاشته شود تا در مقابل ضربات احتمالی و فشار های عمودی بر روی سطوح نا هموار و گرد و غبار کف و همچنین اشیای تیز آسیب نبیند. محیط های سرد با درجه حرارت پایین می تواند باعث منبسط شدن و سفتی آن شود که قبل از استفاده حتما باید به مدت زمان کافی در محیط با درجه حرارت مطلوب نگهداری و سپس مورد استفاده قرار بگیرد.
یک واتراستاپ خوب و باکیفیت باید ویژگی های زیر را داشته باشد.
1- دارای خاصیت الاستیسیته بالا، مقاومت کششی و انعطاف پذیری مناسب و قابلیت افزایش طول طبق آیین نامه ASTM= %275 در هنگام گسیختگی است.
2- طول عمر بالا و چیزی در حدود عمر سازه بتنی است.
3- مقاومت در برابر هجوم PH های قلیایی طبق استاندارد
4- حفظ ویژگی های فیزیکی و شیمیایی در بازه دمایی 10- تا 70+ درجه سانتی گراد